Azospermi erkek infertilitesinde son derece önemli bir problemdir. Daha önce konuştuğumuz gibi meni içerisinde sperm hücresi olmaması durumuna azospermi adını veriyoruz. Tüm infertil çiftlerin %10’unda karşımıza çıkan bu problem tedavi seçenekleri anlamında eskiye göre daha iyi durumdadır. Azospermiyi temelde iki gruba ayırarak inceliyoruz. Bunlardan ilki tıkanıklığa bağlı olan azospermi diğeri ise tıkanıklığın söz konusu olmadığı tipidir. Tedavi anlamında tıkanıklığa bağlı olan tipin başarı oranlarının daha yüksek olduğunu daha önce konuşmuştuk. Tıkanıklık olan hastalarda uygulanan testisten sperm alma yöntemleriyle büyük oranlarda sperm elde edilir ve tüp bebek süreci devam eder.
Uzun azospermi takiplerinde genellikle hastalar için yorucu süreçlerin bulunduğu bölüm ise tıkanıklığa bağlı olmayan azospermidir. Tıkanıklığa bağlı olmayan azospermi tipinde de uygulanacak mikrotese işlemleri ile beraber sperm elde edilip sürecin gebelikle sonuçlanması en ideal sonuçtur. Mikrotese işlemi yapılıp sperm elde edilemeyen azospermik erkeklerde tedavi seçeneklerini daha önce konuşmuştuk. Bu süreçlerden sonra daha önce sperm elde edilemeyen bir grup hastadan sperm elde edilerek sürecin tüp bebek aşamasıyla devam etmesi mümkündür. Ancak biliyoruz ki mikrotese anlamında tekrarlayan işlemlerde başarı şansı azalarak devam etmektedir. Bu da demek oluyor ki sperm elde edilemeyen azospermi hastalarında yeni tedavi protokollerine ihtiyacımız vardır.
Önemli Başlıklar
ROSİ Tekniği
ROSİ yeni bir tedavi yöntemi değildir. İlk çalışmaları 20 yıldan daha eski dönemlere dayanan bu yöntem temel olarak tek başına yumurtayı dölleme yeteneği olmayan round spermatidleri bazı özel laboratuvar yöntemleriyle aktive edilerek yumurtayla birleştirilip embriyo oluşturulmaya çalışması işlemidir. Sperm yapımı ortalama 70 gün civarında süren uzun ve karmaşık bir süreçtir. Spermatogonyum dediğimiz sperm kök hücreleri 46 kromozom ile bu gelişim sürecine başlar, öncelikli yine 46 kromozom olan spermatositler daha sonra da mayoz bölünme dediğimiz kromozom sayısını yarıya indiren bölünme sonrasında da spermatidler oluşur. Spermatidlerin ilk formu herhangi bir kuyruk yapısı olmayan yuvarlak spermtadilerdir ve bunlara round spermatid denilir. 23 kromozomlu oldukları için spermle aynı sayıda genetik madde yani kromozom taşımaktadır. Gelişimin ilerleyen aşamalarında bu hücre yavaş yavaş kuyruk çıkartmaya başlar ve adı elonge spermatid adını alır. a, b, c, d aşamalarını geçtikten sonra olgun sperm hücresi haline gelir.
Genç Hücreler Yumurtayı Dölleyebilir Mi?
Genç sperm hücrelerinin yani round spermatid ve elonge spermatidlerin herhangi bir müdahale olmadan yumurtayı döllemeleri mümkün değildir. Kimyasal yöntemler veya elektrik akımı kullanılarak yumurtayla birleşme işlemleri aktive edilerek yumurta döllenebilir. Teorik olarak haploid yani kromozom sayısı yarıya inmiş hücreler yumurta ile birleştiğinde normal kromozom sayısı elde edilebilir. Ancak genç sperm hücrelerinin tedavide kullanımı oldukça karmaşık bir laboratuar sürecidir ve kolay bir yöntem değildir. Uzun zamandır bu konuda yapılan çalışmalar son yıllarda bu yöntemin basamaklarının tekrar revize edilmesiyle beraber popülerize olmuştur. Evet, çeşitli laboratuvar yöntemleriyle beraber bu hücreler yumurtayı dölleyebilir ve embriyo elde edilebilir. Ancak gerek laboratuar süreçleri gerek sonrası çok dikkatle takip edilmeli ve oluşan embriyolar transfer öncesi laboratuar ve genetik olarak transfere uygunluğu tartışılmalıdır.
Azospermi ve ROSİ Yöntemi
Uygulanan tedaviler ve mikrotese işlemlerine rağmen sperm hücresi elde edilemeyen azospermik hastalarda yeni tedavi arayışları arasında Rosi tekniği de yerini almıştır. Hastalar çok iyi analiz edilerek bu tedavi önerilmelidir. Tedavi konusunda hastalar bilinçlendirilmeli ve bilgilendirilmelidir. Normal sperm hücrelerinin kullanıldığı tüp bebek süreçlerine göre başarı şansının çok düşük olduğu bir gerçektir. Ancak doğru takip ve tedavi süreçleri sonrasında iyi embriyoların oluştuğu ve transfer aşamasına kadar geldiği günlük pratiğimizin artık sık gördüğümüz durumlarındandır.
Her transfer aşamasına gelen embriyonun gebelik anlamına gelmediği, gebelik ve sonrasında canlı doğum ihtimallerinin oldukça düşük olduğu da bir gerçektir. Ancak bu tedavi yönteminin diğer tedaviler uygulanıp sonuç elde edilemeyen hastalarda uygulanacağı düşünüldüğünde başarı şansı düşük bile olsa ROSİ azospermik erkeklerde son yıllarda bir seçenek olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu tedavi hastalara tavsiye edilirken muhtemelen daha önce TESE geçiren bu kişilerin tekrar bir mikrotese işlemine ihtiyaç duyacakları tedavinin başında paylaşılmalıdır. Tekrarlayacak mikro tese işleminin riskleri hastayla paylaşılmalıdır.
Hastalar eşleriyle beraber değerlendirilmeli ve tüp bebek tedavisine uygun bir kadın partner durumu varsa tedavi başlanmalıdır. Erkek hastalar genetik, hormonal ve ürolojik muayene ile beraber tıpkı tüp bebek tedavisinin en başında olduğu gibi değerlendirilmeli ve tedaviye uygunlukları gözden geçirilmelidir. Uygulanabilecek ilaç tedavileri hastaya göre değerlendirilmeli, tedavilerin şekilleri ve süreleri ortaya konulmalıdır. İşlem öncesi ve tedavi süreci sonrasında çift ROSİ konusunda bilgilendirilip tedavi sürecine alınmalıdır. Çiftler açısından bakıldığında ROSİ tedavisi normal bir tüp bebek tedavi sürecinden farklı değildir. Tedavinin farklı olan kısmı işlem sırasında laboratuvar sürecinin normal tüp bebek sürecinden farklı olmasıdır. Yani bu tedavi süreci özel laboratuvar şartları gerektiren bir tedavi sürecidir.
Başarı şansı düşük olmakla birlikte uzun yıllardır üzerinde çalışılan ROSİ tedavisi daha önce mikrotese işlemleriyle olgun sperm hücresi elde edilemeyen azospermik erkeklerde bir tedavi süreci olarak karşımızdadır. Hastalar tek tek değerlendirilmeli, kadın doğum, üroloji, laboratuvar ve genetik bölümleri işbirliğiyle bu süreç devam ettirilmelidir.
Azospermi ve rosi yöntemi ile ilgili aklınıza takılan soruları altta bulunan yorumlar kısmından bana iletebilirsiniz. Azospermi ve rosi tekniği tedavisi için Ankara kliniğim ile irtibata geçebilirsiniz.
6 Yorum. Yeni Yorum
Merhaba. ROSI yöntemiyle sizin hastalarınız arasında canlı doğum oldu mu?
ROSİ yöntemi başarı şansı itibariyle normal tüp bebek tedavisine göre oldukça düşük oranlara sahiptir. Bu yöntem kullanılarak tedavi ettiğimiz hastalarımız içerisinde gebelikler ve canlı doğumlar oldu ama bu oranların normal tüp bebek tedavilerine göre daha düşük olduğunu söylemekte fayda var.
Merhaba embriyolar oluştuktan sonra normal tüp bebeğe göre neden düşük nasıl bi fark var
Rosi tekniğinde başarı ihtimali normal sperm kullanılan tüp bebek tedavilerinden daha düşüktür. Bunun tam olarak nedeni kullanılan hücrelerin kalitesidir. Embriyoların transfer edilmeden önce genetik incelemesi yapılabilir.
Merhaba hocam eşim azospermi hastası tedaviyle spermiogram testinde cok sayıda sa seviyesinde spermatid e rastlandı yazıyor tese ameliyatinda sperm çıkar mi
Spermiyogramda Sa seviyesinde spermatid olması bu incelemeyi yapan laboratuvarın yorumudur. O yuvarlak hücreler spermatid değil lökosit de olabilir. Sadece buna bakarak tese ameliyatında sperm çıkıp çıkmayacağını söylemek mümkün değildir. Diğer incelemelerle beraber muayene edilip buna karar vermek gerekir. Geçmiş olsun.