İnmemiş testis yeni doğan erkek çocuklarında oldukça sık karşılaşılan bir sağlık problemidir. Zamanında doğan erkek bebeklerde %2-3 oranında görülen bu sağlık problemi Prematür bebeklerde yani zamanından önce doğan bebeklerde daha sık olarak karşımıza çıkar. Ne kadar erken dönemde doğum gerçekleşirse inmemiş testisin görülme ihtimali o kadar artar.
İnmemiş testis, erkeğin hayatında oldukça önemli bir problemdir. Çünkü ilerleyen dönemde çocuk sahibi olmak ile ilgili sıkıntılar testis tümörü gelişim riski, hormonal problemler, kozmetik ve psikolojik nedenlere yola açma ihtimali olan bir durumdur. İnmemiş testis genellikle anne baba tarafından fark edilir. Bu durum fark edildikten sonra düzenli olarak üroloji ve çocuk hastalıkları kontrolü problemin erken çözümünde önemlidir.
Doğduğunda testislerin yerinde olmadığı tespit edilen çocukların yaklaşık %70-75’i 3 aya kadar testislerin kendiliğinden indiği görülür.
Genellikle ilk bir yıllık takibin sonucunda çocukların önemli bir kısmında testislerin yerine indiği görülebilir. Genellikle çok büyük oranda tek taraflı olarak görülen bu problem inmemiş testis görülen her 10 çocuğun 3’ünde iki testiste de görülebilir. İnmemiş testis problemi sağ taraftaki testiste sola göre daha fazla görülür.
Önemli Başlıklar
İnmemiş Testis Neden Olur?
Testisler anne karnında gelişimini karın içerisinde tamamlar ve doğuma yakın dönemde bulundukları yerden daha aşağıya inmek için harekete geçerler. Çocuğun anne karnında, karnının içerisinde yer alan testisler birçok hormonal mekanizmayla beraber anne karnında torbalara doğru harekete geçerler. Çocuk anne karnındayken yaklaşık 7 aylık olduğunda testisler aşağı inişine başlamıştır. Bu nedenle doğum erken olduğunda inmemiş testis görülme ihtimali artmaktadır. Doğum sonrasında anne ya da doktorlar tarafından testisler içinde bulunması gereken torbalarda görülmediği durumlarda hastalığın tanısı aslında konmuş olur.
Bir çocukta testis torbaların içerisinde ele gelmiyorsa ya karın içerisindedir ya olması gerekenden daha küçüktür veya daha nadir olarak görülmekle beraber hiç gelişmemiş olabilir. Testisler zaman zaman yerine inip zaman zaman yukarıda oluyor yani ele gelmiyorsa bu durum gerçek bir kriptorşidizm durumu değildir. Buna retraktil veya utangaç testis adını veriyoruz. Bu durumun tespit edildiği durumlarda her zaman tedavi gerekmeyebilir, ancak düzenli takip yapılması önemlidir.
İnmemiş Testisin Riskleri
İnmemiş testis durumu tespit edildiğinde ilk bir yıl içerisinde bunların kendiliğinden inme ihtimali olduğu için takibi önemlidir, bir yılı geçmesine rağmen yerinde olmayan testislerin yapısında değişiklikler başlayacaktır. Testisin en önemli fonksiyonlarından olan hormon üretme ve sperm hücrelerinin yapılması fonksiyonları zarar görebilecektir.
Kısırlık (İnfertilite)
Özellikle ilk bir yıl içerisinde inmemiş testislerde yapılan cerrahi düzeltme ameliyatları inmemiş testisteki infertilite riskini azaltır. Tek taraflı inmemiş testislerde %50, iki taraflı inmemiş testislerde ise yaklaşık %70 oranında çocuk sahibi olma fonksiyonu ile ilgili problemler yaşanabilir. Tedavi edilmeyen iki taraflı inmemiş testislerde ise hemen hemen her zaman infertilite ile karşılaşılabilir.
Testis Tümörü
Testis tümörü genç erkeklerde en fazla görülen tümöral hastalıktır ve tüm testis tümörlerinin yaklaşık %10’u inmemiş testis vakalarında görülür. Testis ne kadar yukarıda yerleşmişse tümör gelişim ihtimalide o kadar artar. İnmemiş testiste görülen testis tümörlerinde en fazla görülen testis tümörü tipi seminomdur. İnmemiş testis durumlarında tedavi ile beraber aşağıya indirilen testislerde unutulmaması gereken en önemli durum bu hastalarda testis tümörü ihtimalinin devam ettiğidir. Ancak yerine indirilen testislerde böyle bir durum meydana geldiğinde tanı koymak daha hızlı olacaktır.
Fıtık
İnmemiş testisler bulundukları anatomik yapıya bağlı olarak %80-90 oranında fıtıkla beraber görülür. Bu nedenle inmemiş testis için yapılan cerrahi girişimlerde bunların düzeltilmesi önemlidir. Ayrıca inmemiş testislerde bu bölgeye alınacak darbelerle beraber travmaya uğrama ihtimali olabilir. Ayrıca ilerleyen yaşlarda testisin yukarıda olması erkeklerde psikolojik problemlerle birliktelik gösterebilir.
Kriptorşidizm Tanısı
Çocuklarda özellikle utangaç testis olan çocuklarda tanı koymak zor olabilir. Çünkü çocuklar doktor muayenesi sırasında ağlayabilir ve testislerde yukarı çıkabilir. Tanının konması için en ideal dönem çocuğun ilk altı aylık takipleridir. Ağlamayan bir çocukta sıcak bir ortamda yapılan muayene ile beraber kriptorşidizm tanısı doktor tarafından kolaylıkla konacaktır. Doktor muayene sırasında bunun gerçek bir inmemiş testis mi yoksa utangaç testis mi olduğunu anlamaya çalışacaktır. Utangaç testisler genellikle muayene sırasında yerine inecektir. Yerinde muayene edilemeyen testisin tam olarak nerede olduğu gösterilmelidir. Çünkü yerinde olmayan bu testis ya normalde olmaması gereken bir yerde ya da hiç gelişmemiştir. Yerinde tespit edilemeyen testisin nerede olduğunun anlaşılması için ultrason, bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans ile görüntülenmelidir.
İnmemiş Testis Tedavisi
İnmemiş testis problemiyle takip edilen çocuklarda başka ürolojik doğumsal hastalıkların olup olmadığı incelenmelidir. Bu genellikle muayene ve ultrasonografik incelemeyle yapılmalıdır.
İnmemiş Testiste Medikal Tedavi
İnmemiş testislerde bazı hormonal tedavilerle testislerin yerine indirilmesi uzun zamandır uygulanan tedavilerdir. Hangi hastalara bu hormonal tedavilerin uygulanacağına takip eden doktor karar vermelidir. Başarı oranı %20-50’ler arasında değişen bu tedavilerde ilaç tedavisi ile beraber yerine inen testislerin yaklaşık beşte birinde testisin tekrar yukarı çıkabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle bu hastalarda ilaç tedavisi ile beraber testis indirilse bile takip devam etmelidir. İnmemiş testislerde ilaç tedavisinin kilo artışı, penis boyunda uzama, kıllanma gibi bazı yan etkileri olabilir.
İnmemiş Testis Ameliyatı
Takiple beraber yerine inmeyen testislerde zaman kaybedilmeden cerrahi yöntemle testisin indirilmesi en sık uygulanan yöntemdir. Uygulanılacak cerrahilerin başarı şansı %100 değildir. İnmemiş testis tanı konulduğunda testis ne kadar aşağıya yakınsa cerrahinin başarı ihtimali de o kadar yüksektir. İnmemiş testis ameliyatlarında unutulmaması gereken bir konu da, daha önce söylediğimiz gibi ameliyat sonrası tümör riskinin devam ettiği hasta ile paylaşılmalı ve düzenli takiplerden vazgeçilmemelidir. Ayrıca inmemiş testis tedavisi yapılan çocukların ailelerine çocuk sahibi olma durumları ile ilgili ilerleyen yaşlarda kontrollerinin yapılmasının ihmal edilmemesi hatırlatılmalıdır.
Kriptorşidizm Çok Önemli
Çok sık görülen bu sağlık problemi erken tanı konulduğunda düzenli bir takiple beraber yüz güldürücü sonuçlar veren tedavilere sahiptir. Ancak inmemiş testislerde infertilite, testis tümörü riski, kozmetik ve psikolojik problemlerin hayat boyu olası riskler altında olduğunu unutulmaması gerekir. Erken tanı konulan bir çocukta testisin kendiliğinden inme ihtimalinin yüksek olduğu ancak ilk bir yıl içerisinde inmeyen testislerde zaman kaybedilmeden tedaviye geçilmesinin çocuğun ilerleyen dönemdeki hayatı için çok önemli olduğu unutulmamalıdır. Bu hastalığın tanısı takip eden doktorlar veya aileler tarafından konulmaktadır. İnmemiş testis ve utangaç testis ayrımı ve takip aralıkları doktor tarafından düzenlenmelidir.
İnmemiş Testis’te Testis Protezi
Testis protezi sadece kozmetik nedenler ile uygulanan medikal malzemelerdir. Yani fonksiyonel bir görevi yerine getirmez. Konulan protez dışardan testis varmış imajı vererek, kişinin kendisini iyi hissetmesine neden olur. Sperm ve hormon üretimi ile ilgili fonksiyonlarda hiçbir rolü yoktur. İnmemiş testislerde, indirilmeyen testisin yerine protez konulması, uygulanan bir tedavi değildir. Testis indirme ameliyatları bu durumlarda önerilen en önemli tedavi alternatifidir. İnmemiş testis durumunda, alınmak zorunda kalınan testislerde veya tüm araştırmalara rağmen bulunamayan ve gelişmediği veya sonradan kaybolduğu kararına varılan testislerde, bu tarafa testis protezi yerleştirilmesi için değerlendirilir. Bu protezler özel malzemelerden üretilen, farklı boyutları bulunan protezlerdir. Sitemizde bu konuda daha ayrıntılı makalelerimiz bulunmaktadır.
5 Yorum. Yeni Yorum
Merhaba,oğlumu 10 yaşında iken sünnet ettirdiğimde doktor testisinin inmemiş olduğunu tespit edip ameliyat etmişti,acaba kısırlık olasılığı olmuşmudur ?Teşekkür ederim.
İnmemiş testis erkek infertilitesinin en önemli nedenlerinden bir tanesidir. Anladığım kadarıyla tek taraflı inmemiş testis var oğlunuzda. Bu geç dönemde indirildiği için sperm kalitesini ve sayısını azaltabilir ancak oğlunuz ergenlik dönemine girip sperm yapımı başladığında üroloji kontrolüne girip bunun tespit edilmesinde fayda var. Geçmiş olsun.
Oğlum 15 yaşında testisleri ikiside yukarda keseye inince ağrı yapıyor idrara sıkisinca ağrısı oluyor sonrada olustu bu durum bebekken yoktu çok ediseliyim
Bahsettiğiniz durum iki taraflı utangaç testise benziyor ancak bu durumda testisler sürekli yukarıda durmaz. Bu durumda önemli olan düzenli bir üroloji muayenesidir. Testisler inmemiş testis şeklinde yukarıdaysa farklı bir takip yapılması gerekir. Bu durumun cerrahi ve ilaç tedavisi gerektiren tipleri vardır. Ayrımını yapmak için mutlaka üroloji doktoru tarafından kontrol edilmenizi öneririm. Geçmiş olsun.
Merhaba. Çocuk uyuduğu zaman testisler yerine iniyor sol testis biraz yukarda kalsada sağ testis yerinde oluyor. Uyanıkken baktığımızda yukarda oluyor genellikle. Bu durum için ameliyat gerekli mi?