Prostat, her erkekte idrar kesesinin çıkışında bulunan ve yaşla beraber bazı değişikliklere uğrayan bir organdır. Daha önceki yazılarımızda da belirttiğimiz gibi prostat bir hastalığın ismi değil bir organ ismidir. Prostatın temelde 3 nedene bağlı rahatsızlık yarattığını görüyoruz. Bunlardan biri iyi huylu prostat büyümeleri, diğeri prostat kanserleri ve bir diğeri de prostatın enfeksiyonudur. Prostat ameliyatı dediğimizde tüm bu problemler için yapılan tek bir ameliyattan bahsetmiyoruz. Ortadaki problem neyse tedavide buna göre farklılıklar gösterecektir bu nedenle öncelikle tanı konulup problemin ne olduğu anlaşıldıktan sonra buna bağlı tedavi seçenekleri düşünülmelidir.
Önemli Başlıklar
İyi Huylu Prostat Büyümesi Ameliyat Seçenekleri
Erkeklerde prostat yaşla beraber hem büyüme hem de yapısında değişiklikler olma eğilimindedir. İyi huylu prostat büyümelerinde genellikle hastalar idrar yapma problemleri ile beraber doktora başvururlar ve yapılan incelemelerde eğer prostatın büyümesine bağlı idrar yapma bozukluğu tespit edilmişse gerekli incelemelerden sonra buna göre bir tedavi planı düzenlenir. İzlem, ilaç tedavileri, ameliyatlar genellikle uygulama sıklığına göre önerilen tedavilerdir.
Diğer tedavilerden fayda görmeyen hastalarda, idrar yapamadığı için sonda takılanlarda, idrar kesesinde taş oluşanlarda, sık tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu olanlarda, idrar kesesinin yapısı bozulan hastalarda ameliyat kararı daha hızlı alınır. Ameliyata karar verildikten sonra ne şekilde bir cerrahi işlem uygulanacağı hem hastalığa hem de hastaya bağlı faktörlere göre karar verilen bir durumdur. İyi huylu prostat büyümesi olduğu düşünülen hastalarda cerrahi yöntemi etkileyen en önemli faktörler, prostatın büyüklüğü ve kişinin sağlık durumudur. Temelde iyi huylu prostat büyümesi ameliyatları açık ve kapalı ameliyatlar olarak 2 başlık altında incelenir.
Açık Ameliyat
İyi huylu prostat büyümelerinde gelişen teknoloji ile beraber açık ameliyatlar çok nadiren uygulanır olmuştur. Ancak beraberinde mesane ile ilgili bir düzeltme ameliyatı yapılacak, mesaneden büyük bir taş çıkartılacak veya dev prostat olan durumlarda iyi seçilmiş hastalarda hala açık prostat ameliyatları nadirde olsa düşünülmektedir. İyi huylu prostat büyümelerinde uygulanan açık prostat ameliyatları bir hafta civarında sondalı kalmayı gerektiren durumlardır. Cerrahi sonuçları oldukça yüz güldürücü olan bu ameliyatlar sonda kalma süresinin uzun olması, hastanede kalma sürelerinden dolayı ve gelişen yeni teknoloji ile beraber daha az tercih edilir olmuştur.
Kapalı Ameliyat
Prostatın iyi huylu büyümelerinde uzun yıllardır uygulanan ve hasta açısından güvenliği kanıtlanmış bir cerrahi yöntemdir. Ameliyat süresi prostatın büyüklüğüne bağlı olarak değişir. Tecrübeli ellerde kanama miktarı ve hastanede kalma süreleri kısadır. Bu yöntemin gelişen teknolojiyle beraber prostatı kesmekte kullanılan enerji çeşitleri gelişerek ilerlemiştir. Kapalı yolla idrar kanallarından optik aletler ile girilerek uygulanır. Yine prostat parçalar halinde dışarıya çıkarılır.
İyi huylu prostat büyümelerinde kullanılan cerrahi yöntemler bunlar olmakla beraber ısı etkisiyle prostatın küçültüldüğü başka tedavilerde bulunur. Bunlar genellikle daha hızlı ameliyat edilmesi gereken dahili problemleri bulunan hastalar için uygulanır.
Lazer Tedavisi
Bu hastalıkta lazer kullanımı uzun zamandır gündemdedir. Kanama miktarını azaltması, sonda kalma süresini kısaltması ve hastanede yatma sürelerine olan olumlu etkileri ile beraber sık tercih edilen ameliyatlardır. Teknoloji ile beraber her geçen yıl yeni yöntemler gündeme girmiştir. Bu ameliyatlar kapalı bir şekilde uygulanır. idrar kanalından girilen optik aletler ile beraber lazer uygulaması ile beraber prostat kapalı bir yöntemle çıkartılır. Birçok lazer tipi olmakla beraber Greenlight, Holep, thulep ameliyatları gündemde olan, sıklıkla uygulanan ve başarı şansı yüksek yöntemlerdir.
Holep bunlar arasında son yıllarda gündeme gelmiş iyi sonuçlar veren bir lazer yöntemdir. Önceki lazerden farklı olarak Holep cerrahisinde açık prostat ameliyatlarına benzer bir şekilde ancak kapalı yolla prostat bir bütün halinde bulunduğu yerden çıkartılır, mesaneye atılır ve orada özel bir aletle parçalanarak dışarıya alınır. Ameliyat sırasında kanama miktarının az olması, sondalı kalma süresinin kısa ve hastanede kalma sürelerinin daha az olması nedeniyle tercih edilen yöntemlerdendir.
Thulep yöntemi ise yine son yıllarda gelişen bir lazer teknolojidir. Kapalı yolla uygulanan bu yöntem lazer enerjisiyle prostatın çıkartılarak aynı şekilde parçalar halinde dışarı alındığı bir lazer tedavisi uygulamasıdır.
İyi Huylu Prostat Ameliyatı Riskleri
İyi huylu prostat ameliyatları ve prostat kanseri ameliyatları teknik olarak birbirinden oldukça farklıdır. Bu nedenle sık görülen riskleri de birbirinden farklıdır. İyi huylu prostat ameliyatlarında prostatın iç kısmı çıkarıldığından dolayı idrar kaçırma ve sertleşme bozuklukları son derecede az görülür. Deneyimli ellerde uygulandığında kalıcı olarak bu problemlerin görülme ihtimali oldukça azdır. Ameliyata bağlı riskler her ameliyatta olduğu gibi bu ameliyatında doğasında vardır. Kanama, enfeksiyon kişinin dahili problemlerine bağlı olarak gelişebilecek komplikasyonlar olabilir. Ancak tüm bunlarla baş etmek mümkündür. Uzun zamandır uygulanan ve ciddi bir hasta deneyimi olan bu yöntemler başarı ihtimali yüksek, komplikasyon oranları kabul edilebilir sınırlarda olan cerrahilerdir. Deneyimli ellerde kişinin sosyal hayatını olumlu yönde etkiler, ortaya çıkan tıkanıklığı çözer, kişini böbrek sağlığını olumlu yönde etkiler.
Prostat Ameliyatı Sonrası Cinsel Hayat
Prostat her erkekte bulunan bir organdır. Bir organın adı ama bir hastalıkmış gibi kullanılan bu isim içerisinde birden fazla durumu barındırır. Prostat belli bir yaştan sonra değişikliklere uğramaya başlar. Erkeklerde 40 yaşından sonra prostat bezinin hücresel yapısında değişiklikler olmaya başlar. Genellikle erkeklerin prostat hastalığı olarak bahsettiği durum idrar yapma zorluklarını içerir. Prostat yer itibariyle idrar kesesinin hemen çıkışında, idrar yapılan kanalın çevresinde bulunur. Bu nedenle prostat ile ilgili hastalıklarda idrar yapma problemlerinin başlaması beklenen bir durumdur.
İyi huylu prostat büyümelerinde yapılan prostat ameliyatları genellikle kapalı yöntemlerle yapılır amaç prostatın idrar kanalına baskı oluşturan bölümünün çıkarılmasıdır. İyi huylu prostat büyümesi ameliyatları prostat kanseri ameliyatlarından tamamen farklıdır. Bunu hastalara tarif ederken genellikle şu örneği kullanırız. Prostatı bir portakal gibi düşünecek olursanız iyi huylu prostat büyümesi ameliyatlarında kabuk bırakarak portakalın iç kısmı çıkartılıyor gibi düşünebilirsiniz. Prostat kanseri ameliyatlarında ise portakalın kabuğuyla beraber çıkartılması hatta çevredeki meni bezlerinin de alınması gerekmektedir. Bu nedenle prostat kanseri ameliyatı daha büyük bir ameliyattır ve aynı örnek üzerinden düşünürseniz sertleşmeyi sağlayan sinirlerin yine portakal örneğinden portakalın kabuğunun içerisinden ve hemen dışından geçtiği düşünülürse iyi huylu prostat ameliyatlarında etkilenme ihtimali çok çok daha zayıftır. Hastanın iyi huylu prostat büyümesi ameliyatından önce sertleşme problemi yoksa ameliyat sonrası böyle bir etki genellikle beklenmez ancak cerrahi bir müdahale yapıldığı ve sonrasında kişinin bu fonksiyonlarının bir süre etkilenebileceği unutulmamalıdır.
İdrar yapmakla ilgili ciddi sıkıntıları olan hastalarda iyi huylu prostat büyümesi ameliyatlarından sonra ereksiyon fonksiyonlarının iyi yönde etkilendiği de sık gördüğümüz durumlardır.
Cinsel Fonksiyon Bozuklukları
Sıklıkla karıştırılan iyi huylu prostat büyümesi ameliyatı prostat kanseri ameliyatından oldukça farklıdır. Yaşla beraber erkeklerde prostat bezinde meydana gelen değişiklikler ve büyüme öncelikle idrar yapma fonksiyonlarında bozulmaya ve daha sonrada cinsel fonksiyonlara olumsuz etkiye neden olabilir. İyi huylu prostat büyümesi erkeklerde idrar akışında zayıflık, sık tuvalete gitme ve idrarı tam boşaltamama gibi problemlere neden olabilir. Sertleşme bozukluğu ise prostat hastalıkları ile beraber görülebilen bir problemdir. Yaş ile beraber erkeklerde daha sıklıkla görülen bu sıkıntı iyi huylu prostat büyümesinin görüldüğü yaşlarda da artan sıklıkla karşımıza çıkabilmektedir. İyi huylu prostat büyümeleri tedavi edilirken öncelikle idrar problemleri açısından değerlendirilip ilaç tedavileri düşünülür. Uygulanacak ilaç tedavileri idrar problemlerini kalıcı olarak çözmeyecektir ancak ilacın kullanıldığı süre içerisinde faydalı olacaktır. Ancak ameliyat öncesi ilk aşamada genellikle erkeklerde ilaç tedavisi önerilir ve belli bir süre takip edilir.
Prostata bağlı şikayetlerin ve ereksiyon problemlerinin beraber görülme sıklığı arttığı günümüzde her ikisi içinde olumlu etkiler yapan tedavilerin kullanılma sıklığı artmıştır. Zaten sertleşme problemlerinde kullanılan tedavilerin daha düşük dozda ve düzenli olarak kullanıldığında hem sertleşme problemlerine hem de idrar yapma fonksiyonlarına olumlu etkilerin olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle bu tedavi seçenekleri prostat hastalıklarında ilaç tedavisi olarak kullanılabilir.
Penil Rehabilitasyon
Prostat kanseri ameliyatından sonra sinirlerdeki etkilenmeyi düzeltmek bu bölgenin kanlanmasını arttırmak açısından kullanılan bazı tedaviler vardır. Bunların sonuçları kesin olmamakla beraber yapılan çalışmalar olumlu sonuçlar bildirmektedir. Genellikle bu başlık altından kullanılan ilaçlar zaten sertleşme bozukluklarında kullanılan ilaçların düşük dozlarında uzun süre kullanılmasını amaçlar. Bu ilaçların ne kadar süreyle kullanılması gerektiği konusunda bir fikir birliği olmamakla beraber genellikle görüşler altı aylık kullanımdan sonra hastayı değerlendirmek yönündedir. Kullandığı süre içerisinde düzenli olarak her gün, hasta planlanan tedaviyi alır. Ameliyat yapan ekibin protokolüne göre de belirli aralıklarda değerlendirilir. Sinir etkilenmesinin düzelebileceği aylar içerisinden ereksiyon olmayacağı için bu bölgenin kanlanması ve oksijenlenmesi önemlidir ve bu ilaçların bunu sağlayabileceği düşünülmektedir.
Kullanılan bu ilaç tedavileri yanında vakum ereksiyon cihazlarının da bu etkiyi hızlandırabileceği konusunda çalışmalar mevcuttur. Hangi yöntemin kullanılacağı ameliyat yapan ekibin tedavi protokolüne göre değişir. Hastalar mutlaka ameliyattan öncede, sonrada bu konu hakkında bilgilendirilip olası tedavi yöntemleri ve sonuçları hakkında bilgilendirilmelidir.
Penil Protezler
Diğer tedavi yöntemleri başarılı olmadığı takdirde prostat kanseri ameliyatından sonra yeterli ereksiyon fonksiyonu olmayan hastalarda penil protezler kullanılabilir. Protez ameliyatlarının başarı ihtimali hem prostat kanseri ameliyatından önce hem de sonrasında hastayla paylaşılmalıdır. Bu ameliyatlardan önce belli bir süre sinir rehabilitasyonu için beklenmesi ve istenen düzelme sağlanmazsa bu ameliyatlara geçilmesi bugün için uygulanan yöntemdir. Genel olarak cerrahi sonuçları başarılı olan protez ameliyatlarında, mekanik arıza ve enfeksiyon riski çok yüksek olmamakla beraber mevcuttur. Bugün için prostat kanseri ameliyatlarından sonra diğer yöntemlerle yeterli ereksiyon kapasitesine ulaşılamadığında penil protez yöntemi önerilmektedir.
Prostat kanseri ameliyatlarında ilerleyen teknoloji ile beraber açık ameliyatlar ve robotik ameliyatlardan sonra onkolojik sonuçlar ciddi oranda yüz güldürücüdür. Bütün bunlara rağmen ereksiyon kapasitesindeki geri dönüş her zaman cerrahın ve hastanın istediği kadar olmamaktadır. Bu durumda yapılan prostat kanseri ameliyatının esas olarak kanser kontrolü için yapıldığı, sinir koruma ihtimali olsa bile ameliyat sonrası ereksiyon kapasitesi açısından durumun önceden kestirilemeyeceği unutulmamalıdır.
Ameliyat Sonrası Meni Çıkışı Olur Mu?
Meni kanalları prostat bezinin hemen altında ve içinde bulunan kanallara bağlanır ve buradan dışarı açılır. Meni boşalması sırasında meni prostat kanalında birikir idrar kesesinin boynu kapanır ve dış kapak açılarak dışarı doğru meni atımı sağlanır. İyi huylu prostat büyümesi ameliyatlarında ise amaç hastanın rahat idrar yapması olduğu için bu kanal genişletilir ve meni çıkışı bundan etkilenir. İdrar kesesinin boynu ne kadar genişletilirse hasta o kadar rahat idrar yapacaktır ancak meni çıkışı dışarıya değil idrar kesesinin içerisine olacaktır. Genellikle ilişki sırasında kişinin boşalma hissinde bir değişiklik olmamasına rağmen dışarıya meni çıkışı olmayacaktır. İdrar kesesinin içerisine atılan meni ilk idrarla beraberde kişi fark etmeden dışarı atılacaktır. Bu her zaman böyle olmayabilir. Yani iyi huylu prostat büyümesi ameliyatlarından sonra her hastanın meni çıkışı mutlaka etkilenecek diye bir kural yoktur ancak ameliyat öncesi kişiye bunun çok iyi anlatılması gerekir. Meni çıkışı etkilenmeyebilir, az etkilenebilir yani meni çıkışı bir miktar devam edebilir, meni çıkışı tamamen idrar kesesinin içerisine olabilir. Bunun sağlık açısından kişiye bir zararı yoktur. Aynı durum iyi huylu prostat büyümesi için kullandığımız ilaçlarda da mevcuttur. Bir grup ilaçları hasta kullandığında daha rahat idrar yapar ancak meni çıkışı kaybolur meni “retrograd ejekülasyon” dediğimiz şekilde idrar kesesinin içerisine kaçar. İlaç tedavilerinde ilaç kesildiğinde bu durum bir süre sonra normale döner.
İyi huylu prostat büyümelerinde amaç hastanın daha rahat idrar yapmasını sağlamak olduğu için ve meni çıkışının azalması veya kesilmesinin hastaya sağlık açısından bir zararı olmadığı için hasta ile ameliyat öncesinde bu durum konuşularak ameliyat yöntemi buna göre belirlenebilir. Ancak idrar kesesi boynunun genişlediği ve yeterli prostat dokusu çıkarılan çoğu ameliyatta meni çıkışının etkilenmesi yüksek oranda beklenen bir durumdur.
İyi huylu prostat büyümelerinde cinsel yaşamla ilgili çok fazla olumsuz bir sonuç beklenmese bile kişinin ameliyat öncesi bu fonksiyonlarının ne aşamada olduğu mutlaka sorgulanmalıdır çünkü sınırda fonksiyon bozukluğu olan hastalar cerrahi etkiyle beraber bir süre olumsuz etkilenebilir.
Bu ameliyatlardan sonra olumlu etkilenebilecek erektil fonksiyonlar olabildiği gibi cinsel yaşamı olumsuz yönde etkileyen sonuçlar da doğabilir. Önemli olan bu ameliyatların kişinin sağlığını ve yaşam kalitesinin arttırmak için yapıldığının bilinmesidir. Ameliyat sonrası olabilecek cinsel yaşamda olumsuz değişiklikler ise değerlendirildikten sonra bir tedavi planı içerisinde izlenecektir.
3 Yorum. Yeni Yorum
Hocam merhaba
2021 başlarında prostat kanser teşhisi konuldu (4.Evre ve kemiklerde metastaz).Akabinde işeme problemi yaşamaya başladım.
Ankara’da ameliyat oldum çok şükür işeme problemim giderildi. Ardından kemoterapi tedavim başladı ve 8 kür aldım zolenat ve zolodex hormon iğnelerim 3 ayda bir devam ediyor.Testeron sonuçlarım 7 çıkıyor.
bu durum sertleşmeye sebep veriyor mu ?.Olması gereken bir durum mu.
Çok teşekkür eder iği çalışmalar dilerim
Prostat kanseri nedeniyle verilen tedaviler hormon değerlerini düşürme amacıyla verildiği için sertleşme problemlerine neden olacaktır. Hastalığın tedavisinde belli bir dönem böyle devam etmek gerekir. Hormon değerlerini takip etmek ve ek bir tedavi gerekip gerekmediğini tayin etmek için mutlaka takip eden üroloji doktoruyla görüşmenizde fayda var. Geçmiş olsun.
Prostatım 170 cm3 büyük olduğundan psa 7’.5 civarında seyrediyor doktorum büyüklüğü ne göre normal diyor .Rektal muayene sonucu kanser riski yok ama ameliyat olsan iyi olur diyor işemede pek sorun yok ama 2 saatt bir tuvalete gitmem gerekiyor
Hangi ameliyatı tavsiye edersiniz kapalı mı,holep mi?